Talmaplein

Het Talmaplein en omgeving ontstaan tijdens de Eerste Wereldoorlog,  er heerst grote werkeloosheid en de in 1914 opgerichte woningstichting "Patrimonium"  ging middels een werkgelegenheidsplan de sociale woningbouw aan pakken. Nu bleek dat makkelijker gezegd dan gedaan.  Zo was er gebrek aan een goede bouwlocatie en de enige bouwgrond van de gemeente die in aanmerking kwam, lag in een heuvelachtig terrein met daarop een Joodse begraafplaats. Omdat aansluiting met de openbare weg mistte, moesten er  van particuliere grondbezitters percelen worden gekocht.  Deze eigenaren konden de prijs opdrijven omdat ze wisten dat er voor de jonge woningstichting geen andere directe mogelijkheden voor handen waren. Al met al zorgden deze problemen ervoor dat er pas in 1916 met de bouw kon worden begonnen.
Een ander probleem was de subsidie. Voor gestapelde bouw zou het rijk geen subsidie geven, dus moest er laagbouw worden gepleegd. Dat maakte de prijs van een woning flink duurder, en werd er bezuinigd waar het kon. Groot waren de woningen dan ook niet, de keuken maakte onderdeel uit van de woonkamer. Het resultaat was dan ook dat reeds in 1919 de woningen werden gerenoveerd. Door al deze tegenslagen werd het streven om voor de arbeider een goedkoop woning te bouwen niet gehaald.  De wekelijkse huur van  f 3.40 (€ 1.55) was veel hoger dan geraamd
Zowel in de Willem Hovylaan als de Klaas Katerlaan is de bebouwing is onderbroken door  -in de Klaas Katerlaan-  een natuurlijke barrière en -in de Willem Hovylaan- de restanten van het vroegere Joodse begraafplaatsje. Ondanks het sobere karakter van het buurtje is het een juweeltje van bouwkunst.
 







Talmaplein met op de achtergrond de Klaas Katerlaan



Talmaplein rond 1920


Talmaplein rond 1920




Talmaplein tijdens een feestje. Wie kan hier nog wat meer over vertellen?





Talmaplein met in het midden de Wilem Hovilaan



Wilem Hovilaan


Klaas Katerlaan. Achter de huizen lag het voormalig Militair Hospitaal.


Klaas Katerlaan, richting Talmaplein




Klaas Katerlaan. In de achtergrond de later gebouwde woningen van de Vogelwijk.


Het eind van de Klaas Katerlaan. Links de Thomas à Kempislaan. Dit blokje huizen vormt een onderdeel van de Vogelwijk en wordt ook wel Vogelwijk laag genoemd. Rechts op de foto het begin van de Wormserlaan. Alhoewel de huizen tot de Vogelwijk behoren zijn de straten (behalve de Thomas à Kempislaan) genoemd naar voormannen van van het Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium.


Joodse begraafplaats

Achter de huizen van de J.P. Heijestraat, Onder de Linden en het Talmaplein tegenover de Willem Hovilaan lag vroeger een kleine Joodse begraafplaats. Deze, al weer de derde Joodse begraafplaats in Arnhem werd in 1858 in gebruikgenomen en tot 1863 gebruikt, daarna werden de overledenen op Moscowa begraven, waar ook de stoffelijke resten na de ruiming van het begraafplaatsje zijn bijgezet.